Over de Westerkerk

De Westerkerk is hét symbool van Amsterdam en van de Amsterdamse Gouden Eeuw. De Westerkerk is een monument uit een periode waarin de vrijheid, openheid, verscheidenheid en de (religieuze) tolerantie, die zo kenmerkend zijn voor Amsterdam, gestalte kregen.

De Westerkerk staat in het hart van van de stad. De ker is stille getuige van een lange en turbulente geschiedenis. Het is de kerk waar Rembrandt begraven ligt en waar Prinses Beatrix en Prins Claus getrouwd zijn. Wereldwijd is de Westerkerk bekend geworden door het dagboek van Anne Frank. Vanuit haar kleine kamertje in het naastgelegen onderduikadres heeft ze iedere dag de Westertoren gezien en naar het klokgelui geluisterd.

De Westerkerk is één van de weinige monumentale kerkgebouwen in Nederland die nog echt als kerk in gebruik zijn. Elke zondag om 10.30u is er een kerkdienst.

Geschiedenis

De bevolking van Amsterdam groeide vóór 1578 – het jaar waarin de katholieke stadsregering werd afgezet en vervangen door een voornamelijk Calvinistische regering – al sterk. Na dat jaar kende de stad een geweldige economische bloei, waardoor de bevolking in een nog sneller tempo toenam. Bedroeg het inwonertal in 1578 nog 30.000, in 1670 was dit gegroeid tot 200.000. Bijna het zevenvoudige in minder dan een eeuw! De groei werd veroorzaakt door de onafhankelijke positie, die Amsterdam zich na het losmaken van Spanje had verworven. Geen vorsten of andere heersers konden Amsterdam nog de wet voorschrijven en dat had een spectaculaire economische en culturele bloei tot gevolg. Een bewijs voor dat laatste vinden we onder meer in de uitbreiding van het aantal kerkgebouwen.

Het aantal van zeven protestantse kerken was namelijk door de bevolkingsgroei totaal ontoereikend geworden. De nieuwe stadsregering heeft toen in een periode van zo’n zestig jaar niet minder dan zes nieuwe kerken laten bouwen. Als eerste de Zuiderkerk in 1611, gevolgd door de Noorderkerk in 1623 en de Westerkerk in 1631. Alle drie ontworpen door bouwmeester Hendrick de Keyser.

Hendrick de Keyser

De architect, geboren in 1565, was een tot in het buitenland vermaard beeldhouwer en bouwmeester. Kennelijk voelde hij zich aangetrokken tot het zich toen snel ontplooiende en rijke Amsterdam. In 1591 kocht hij het burgerrecht van deze stad, waar hij de rest van zijn leven is blijven wonen. In 1595 werd hij benoemd tot “stadssteenhouwer en beeltsnijder”.

Van zijn hand zijn ook de bekende Munttoren en de Montelbaanstoren in Amsterdam. Ook het beroemde grafmonument van Willem de Zwijger in de Nieuwe Kerk te Delft – het praalgraf van de Oranjes – is door hem ontworpen.

De architect overleed in 1621 en heeft de voltooiing van de Westerkerk, waarvoor in 1620 de eerste steen werd gelegd niet meer meegemaakt. Zijn zoon Pieter en Com. Danckerts, stadstimmerman en belangrijk medewerker van Hendrick de Keyser, hebben de bouw voltooid.